Pas als je een triatlon hebt gedaan maak je tegenwoordig indruk

Triatlon is de nieuwe marathon’, meent zijn directeur, Rembert Groenman, zelfs. De in hoog tempo groeiende populariteit van de triatlon, en dan met name de ‘echte’ martelgang van 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer op de fiets en de marathon van 42,2 kilometer hardlopen als afsluiting, heeft veel te maken met het zoeken naar nieuwe uitdagingen. De moderne mens wil steeds iets anders.

De marathon was het helemaal, maar lijkt intussen te gewoon geworden. Van zo’n prestatie, ergens tussen de drie en vijf uur inspanning in een massaal veld, kijkt niemand meer op. En als de top van de Everest dan te ver is en de golfslag van het Kanaal te ruw, dan maar naar de triatlon, die Amerikaanse vinding uit de jaren zeventig. Na experimenten in Californië ontstond op Hawaii de Ironman ontstond, de driedelige conditieproef waarvan de winnaar zich de man dan wel vrouw van staal mocht noemen.

Richard Belderok, racedirecteur van de Almere-Amsterdam Challenge, oftewel de Triatlon van Almere, zegt dat zijn wedstrijd een enorme opleving ervaart door de hernieuwde belangstelling voor de zwaarste atletische ervaring. ‘Triatlon was eerst populair na de eerste loopgolf zoals dat heette. We hebben nu de tweede of derde loopgolf achter de rug. En opnieuw leeft de triatlon op. Het is echt booming. Dat moet verband met elkaar houden.’

Niet goedkoop

Bart Elderenbos, een 33-jarige atleet uit Weesp die op de Esplanade van Almere clubgenoten staat aan te moedigen, herkent het beeld. ‘Ja, ik deed aan hardlopen. Tot ik een kwart-triatlon deed in Weesp. Toen was ik verkocht. Ik train nu 15 tot 25 uur per week. Heb een maand geleden in Maastricht de hele gedaan, in 9 uur 47. Ik werd achtste in mijn leeftijdsklasse. Op drie plaatsen na plaatste ik me voor de Ironman van Hawaii, al had ik daar nooit aan gedacht.’

Belderok zegt dat hij en zijn organisatie de toenemende belangstelling in de Challenge van Almere nauwelijks aankunnen. Hij wordt bijgevallen door collega Jefry Visser, de evenementenbaas in de Flevolandse proef. ‘De inschrijving voor de volgende editie van Almere gaat daags na deze editie open, om middernacht. Voor vroegboekers is de prijs 299 euro. Binnen een dag hadden we vorig jaar al 500 inschrijvingen binnen.’

_{Tekst gaat verder onder de foto.}

De prijsstelling van triatlons is misschien nog een hinderpaal voor een nog sneller oplopende populariteit. Katja Duurland, 42, Almeerse moeder van drie kinderen, vertelt het in de verversingszone, waar zij deze keer (als een van de 700 vrijwilligers) bekertjes sportdrank aanreikt. Ze heeft zich niet ingeschreven in haar eigen stad. ‘Ik heb Kalmar in Zweden gedaan deze zomer. In 11 uur 10 minuten, omdat ik drie weken tevoren een darminfectie had opgelopen. Zo’n Ironman kost 550 euro. Een Challenge vraagt 400. Van een normaal inkomen is dat lastig betaalbaar.’

Visser verklaart snel waarom triatlons zo duur zijn. ‘Een grote marathon trekt tot 20 duizend lopers. Wij hebben tweeduizend deelnemers, maar evenveel kosten. Die moeten toch gedragen worden.’

We zitten nu op 33 duizend leden en groeien 12 procent per jaar

NTB-directeur Groenman

De triatlon van Almere zit aan zijn plafond. Het is de voorbije jaren hard gegaan. Directeur Belderok, sinds 2013 met zijn Challenge-organisatie verantwoordelijk voor de uitvoering: ‘We hebben in Almere vijf jaar op rij telkens 20 procent meer deelnemers kunnen inschrijven. Hier doen nu op zaterdag een ruime 1.200 triatleten de halve afstand, de rest doet de hele. Meer kan niet. De wisselzone, waar de fietsen staan opgesteld, kan niet meer uitbreiden.’

Op zondag werden teamwedstrijden gehouden, aflossingsnummers, die ook uitermate populair zijn. Zo kwam Almere bij editie 35 in de eigen stad aan een totaal van 3.300 triatleten. Het past bij de aantallen die de bond, de NTB, tegenwoordig moet inschrijven. Directeur Groenman: ‘Toen ik in 2005 bij de NTB begon, hadden we 10.000 leden. We zitten nu op 33 duizend en groeien 12 procent groei per jaar. Absoluut zijn het misschien geen idiote aantallen, maar er is geen bond in Nederland die zo snel groeit.’

Veel varianten

De triatlonsport kent vele verschijningen. Er zijn wintertriatlons, duatlons, aquatlons en races als run-bike-run, op het harde en het onverharde. De klassieke triatlon, zwemmen, wielrennen en hardlopen, is over vele afstanden opgeknipt. Er is de hele, de halve, de kwart, de achtste en zelfs de zestiende. De laatste twee gelden als sprinttriatlons.

Er is ook het olympische nummer dat sinds 2000 op het programma van de Olympische Spelen staat: 1.500 meter zwemmen, 40 kilometer op de fiets en 10 kilometer hardlopen. Het IOC heeft de term ‘olympisch’ geclaimd. Bij andere wedstrijden moet het nummer ‘standaard’ worden genoemd.

_{Tekst gaat verder onder de foto.}

Vooral de kleine triatlons jagen de groei aan. Groenman vertelt dat zijn organiserende bond soms rond middernacht nog extra serverruimte moet aanvragen: kleine dorpswedstrijden als Nieuwe Niedorp, Abbekerk of Anna Paulowna hebben zo’n grote aantrekkingskracht dat de computers op tilt dreigen te slaan.

Groenman: ‘Of neem Holten, een grote wedstrijd natuurlijk, waar het hele dorp bij is. Het grote nummer is de Open Holtense. Wie wordt de beste triatleet van de gemeente Rijssen-Holten? Die deelnemers zijn veel populairder dan de Russen die uiteindelijk het erepodium halen.’

De rage zal komend weekeinde weer een nieuw hoogtepunt kennen. De WK in Rotterdam (olympische afstand en sprint) gaat 4.000 deelnemers tellen, in de vele leeftijdsgroepen. Ouderen horen er ook bij in de sport die van vriendschap en aardigheid aan elkaar hangt.

Op de halve afstand komt iets na zeven uur inspanning een vrouw in de klasse 65plus over de finish. Het is de 66-jarige Trijnie Roozendaal-Rep. Zij schaatste in 1972 op de Olympische Winterspelen van Sapporo en werd een jaar later derde op de WK allround. Ze is behoorlijk kapot na 1.900 meter zwemmen, 90 kilometer fietsen en een halve marathon rennen.

Maar ze loopt hem uit en vertelt dat het ‘maar een halve’ was en dat haar geopereerde pols zeer deed bij zwemmen. Ze mag het zeggen. ‘Ik heb vijftig hele triatlons gedaan.’ Daar krijgt ze op een verjaardagsfeest een hele tafel stil mee.